Trudne relacje z rodzicami lub jednym z rodziców mogą stanowić znaczne wyzwanie dla zdrowia psychicznego i emocjonalnego. Każdy z nas nosi bagaż doświadczeń z dzieciństwa, a relacje z rodzicami są kluczowym elementem tego bagażu. Nie zawsze jednak te relacje są łatwe i budujące. W tym artykule skupimy się na psychologicznych strategiach, które mogą pomóc ci w radzeniu sobie z trudną relacją z rodzicem.
Akceptacja rzeczywistości
Pierwszym krokiem do poprawy relacji z trudnym rodzicem jest akceptacja rzeczywistości takiej, jaką jest. Wyzbywasz się wszelkiej oceny, „pudrowania”, usprawiedliwiania, czy krytykowania. Przyjmujesz to, co jest jako realny element twojego życia. Oznacza to zrozumienie, że nie jesteś w stanie kontrolować zachowań innych ludzi, w tym swoich rodziców. Akceptacja nie oznacza jednak zgody na wszelkie zachowania, lecz zrozumienie, że możemy kontrolować jedynie swoje własne reakcje. Reakcje rodziców są poza twoją mocą twórczą. I mają oni prawo do bycia dokładnie takimi osobami, jakimi są. A ty masz prawo czuć w związku z tym dokładnie to, co czujesz i odbierać to dokładnie tak, jak to odbierasz.
Komunikacja bez osądzania
Skuteczna komunikacja jest kluczem do poprawy relacji. Jeśli chcesz utrzymywać relację z rodzicem, ale nie chcesz, aby miała tak trudną i bolesną dla ciebie formę, zacznij od zaprzestania osądzania i krytyki, skupiając się na wyrażaniu swoich uczuć i potrzeb. Otwarta i szczera komunikacja może pomóc w zrozumieniu drugiej strony i znalezieniu rozwiązania problemów. Powiedz wprost swojemu rodzicowi, w życzliwy i spokojny sposób o jego zachowaniach, gestach, słowach, które cię ranią. Nie mów o nim. Mów o sobie. O tym, co cię dotyka, smuci, krzywdzi. W wielu przypadkach rodzic nie zdaje sobie sprawy z tego, że tak bardzo cię rani. Prawdopodobnie nie ma on tak wysoce rozwiniętej inteligencji emocjonalnej, jak ty. Sam nie posiada wzorca bezwarunkowej miłości i akceptacji, gdyż nie otrzymał go w swoim rodzinnym domu. Za to został kiedyś włożony w pewien schemat wychowania, komunikacji, okazywania emocji, krytykowania, oceniania i po prostu go powiela.
Wypracowanie granic
Ustanowienie zdrowych granic jest kluczowym elementem każdej relacji. Określ to, co akceptujesz w relacji z rodzicem, a co przekracza granice twojej wytrzymałości, tolerancji, czy twojego komfortu psychicznego. Głównym problemem w wielu relacjach rodzinnych jest właśnie brak stawiania granic, strach przed ich stawianiem i tym samym skazywanie siebie na wieczne cierpienie. Nie wahaj się wyrażać swoich potrzeb i oczekiwań, jednocześnie szanując granice innych. Twoja granica może być np. taka: „Mamo/tato, twoje słowa bardzo mnie ranią. Nie chcę, żebyś mówiła/mówił do mnie w taki sposób.” Jeśli nie przyniesie to skutku i rodzic nadal będzie naruszał twoją granicę, czas na konkretniejszy krok. Zakomunikuj wprost: „Prosiłam cię, żebyś w taki sposób do mnie nie mówiła/mówił, bo sprawiasz mi wielką przykrość. Nie respektujesz mojej prośby, zatem w tym momencie wychodzę. Do widzenia”. I rzeczywiście opuść dom rodzica. To da mu jasny sygnał na to, że nie godzisz się na ciągłe łamanie twoich granic. W tym momencie potrzebna będzie autorefleksja rodzica. Nastąpi lub nie. Na to już wpływu nie masz.
Radzenie sobie z trudną relacją z rodzicem wymaga zaangażowania i pracy nad sobą. Warto pamiętać, że proces ten może być długi i wymagać cierpliwości. Kluczowym elementem jest rozwijanie empatii, zarówno wobec siebie, jak i rodzica. Zrozumienie i akceptacja różnic mogą prowadzić do bardziej harmonijnych i satysfakcjonujących relacji rodzinnych.
Rozwój empatii
Empatia wobec rodzica, pomimo trudności, może stanowić kluczowy element poprawy relacji. Próba zrozumienia punktu widzenia rodzica, nawet jeśli się z nim nie zgadzamy, może otworzyć drogę do głębszego porozumienia. To także umożliwi nam lepsze zrozumienie własnych uczuć i reakcji. Każdy patrzy na różne sytuacje pod kątem własnych odczuć, doświadczeń i poglądów. Warto mieć to na uwadze w kontaktach z rodzicem. Jego przeżycia są inne. On wychowywał się w zupełnie innych czasach, warunkach. Nosi w sobie pewne lęki, zranienia, traumy. Jeśli nad nimi pracuje, wasza relacja samoistnie będzie ulegać poprawie. Jeśli nie, to po twojej stronie jest zbudowanie zrozumienia i jednocześnie dystansu, który cię ochroni. Bo nie można nikogo zmuszać do pracy nad sobą. Warto jednak mając odpowiednią wiedzę, nie brać tak bardzo do siebie pewnych słów i zachowań. To nie tylko ochroni twoje zdrowie psychiczne, ale też przestanie spędzać ci sen z powiek. Bo po prostu pogodzisz się z tym, że rodzić niejako „tak ma”. Zaczniesz to olewać, robić swoje i nie będzie cię dotykać jego opinia. Stawianie granic, wysoka samoocena i jasność w głowie co do tego, do czego dążysz i czego chcesz od życia, bardzo ci w tym pomoże.
Self-care
Dbanie o własne zdrowie psychiczne i fizyczne ma kluczowe znaczenie podczas radzenia sobie z trudną relacją z rodzicem. Regularna praktyka self-care taka jak medytacja, spacery, czytanie pozytywnych treści, słuchanie relaksującej muzyki, czy pielęgnowanie jakiegoś hobby, może pomóc w utrzymaniu równowagi i budowaniu odporności na stres. Trudna relacja z rodzicem często obarczona jest brakiem dbania o siebie i swój komfort. Zmień to. Zacznij stawiać siebie na pierwszym miejscu. Znajdź zajęcia, które sprawiają ci przyjemność i poświęcaj im czas. Bądź dla siebie dobra. Nie wywieraj też presji na sobie, nie miej do siebie pretensji, kiedy nie widzisz pomimo swoich starań żadnej poprawy w twojej relacji z rodzicem. To może wymagać większej ilości czasu, ale systematyczne zaangażowanie i praca nad sobą będą prowadzić do pozytywnych zmian i widocznych rezultatów.
Radzenie sobie z trudną relacją z rodzicem to proces, który wymaga zrozumienia, pracy nad sobą oraz czasu. Każdy krok podejmowany w stronę poprawy relacji przynosi wartościowe doświadczenia i przyczynia się do budowania zdrowszego fundamentu dla naszych relacji rodzinnych. Kluczem jest otwartość na zmiany, rozwijanie empatii oraz świadome zarządzanie swoim życiem w kierunku bardziej satysfakcjonujących i pełnych zrozumienia relacji z najbliższymi. Pamiętaj też, że relacja wymaga zaangażowania z obu stron. Jeśli ze strony rodzica nie ma żadnej chęci poprawy, musisz to zaakceptować. Do ciebie należy w tym momencie decyzja, jaką tutaj stawiasz granicę. To może być ograniczenie kontaktów do minimum, stawianie granic podczas spotkań i rozmów w taki sposób, aby rodzic hamował swoje destrukcyjne zachowania lub zaprzestanie kontaktu na jakiś krótszy lub dłuższy czas. To sprawa indywidualna i zależy od tego, jak ty to czujesz i czego doświadczasz ze strony rodzica.
Równowaga pomiędzy autonomią a zależnością
Znalezienie równowagi między autonomią, a zależnością jest kluczowe w relacjach rodzinnych. Samodzielność oraz szacunek dla indywidualności zarówno swojej, jak i rodzica, mogą pomóc w uniknięciu nadmiernego obciążenia emocjonalnego i konfliktów. Wzajemne wsparcie przy jednoczesnym szanowaniu prywatności może stworzyć zdrowsze fundamenty relacji. Rodzicom często wydaje się, że ich dziecko powinno być cały czas pod ich kontrolą. Nie uznają jego odrębności nawet w dorosłym życiu. Jeśli właśnie tego doświadczasz, to twoją rolą jest tutaj podkreślenie swojej niezależności. Podstawą utrzymania jej jest zdolność do wyrażania swoich potrzeb i uczuć wobec rodzica. Otwarta komunikacja pozwala na jasne sformułowanie granic oraz zrozumienie, jakie działania wspierają naszą indywidualność.
Samodzielność finansowa
Bardzo ważną kwestią, która wspiera twoją niezależność względem rodzica, jest całkowite uniezależnienie się od niego finansowo. Są tacy rodzice, którzy wiedząc, że „dokładają” do życia swojej pociechy, czują się uprawnieni do ingerowania w jej życie. Dlatego warto dążyć do osiągnięcia samodzielności finansowej i mieszkaniowej. Samodzielność materialna umożliwia większą autonomię w podejmowaniu decyzji dotyczących własnego życia, co z kolei wpływa pozytywnie na niezależność emocjonalną. Wielokrotnie zdarza się tak, że gdy dziecko jest całkowicie samodzielne finansowo, mieszka osobno i żyje po swojemu, to relacje z rodzicami poprawiają się samoistnie. Rodzic w końcu godzi się, z tym że nie ma już tak wielkiego wpływu na swoje dziecko, jak w jego dzieciństwie i akceptuje to. Każdy zaczyna kroczyć swoją odrębną drogą. I to jest zdrowe.
Odpowiedzialność za własne decyzje
Zadbanie o swoją niezależność obejmuje również przyjmowanie odpowiedzialności za własne decyzje. Nawet w przypadku błędów czy trudnych sytuacji, zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji kształtuje naszą niezależność i zdrowy rozwój. Wiele osób obawia się popełniać błędy. Krytyka rodzica i jego lęki tak mocno wpływają na dorosłe dzieci, że boją się one zrobić jakiś konkretny krok bez uzgodnienia tego z rodzicem. A to prowadzi do tego, że dorosłe dziecko żyje, spełniając oczekiwania rodzica i realizując jego wizję przyszłości. To nie przynosi szczęścia. Bowiem błędy, które popełnisz na swojej drodze to cenna nauka. Nie da się osiągnąć sukcesu bez niepowodzeń. To, że coś nie wyjdzie po twojej myśli, nie oznacza, że jesteś nieporadna czy niemądra. Dorosłość polega na odwadze w braniu na siebie konsekwencji własnych wyborów. Zawsze wybieraj to, co jest bliskie twojemu sercu, twoim wartościom i pomaga zbliżyć ci się do twojego celu. Nawet jeśli, coś okaże się nie dla ciebie, to przynajmniej się o tym przekonasz i świadomie zmienisz kierunek.
Wsparcie mentalne i cenna wiedza życiowa
Jeśli potrzebujesz wsparcia mentalnego i chcesz zbudować silne poczucie własnej wartości oraz przepracować schematy z dzieciństwa, zajrzyj do e-booka „Bądź dla siebie dobra. O tym, jak pokochać siebie”.
Jeśli chcesz nauczyć się odwagi w osiąganiu własnych celów i zaprogramować swoją podświadomość tak, aby cię wspierała w przyciąganiu tego, czego chcesz w swoim życiu, zajrzy do e-booka „Jak przyciągnąć do swojego życia, to ,czego chcesz. Wejdź w stan obfitości”.
Jeśli potrzebujesz kompleksowego programu rozwojowego, dzięki któremu nauczysz się kochać siebie, myśleć twórczo, być asertywną i niezależną kobietą, budować swoje szczęście, nauczyć się skutecznych technik na redukcję stresu, nauczyć się osiągać swoje cele życiowe i spełniać marzenia, to zaopatrz się w KOBIECY NIEZBĘDNIK – zbiór wszystkich e-booków.
Ściskam Cię
Karolina